Wil je geen mest handmatig verwijderen en toch weinig wormen bij je paard? Mestkevers helpen een handje in de strijd tegen wormen (en wormresistentie) bij je paard. Het inzetten van mestkevers is niet alleen goed voor de gezondheid van je paard maar ook voor de mestkeverpopulatie. Met de zorg voor mestkevers ondersteun je een betere biologische kringloop.
Hoe gezonder het leefklimaat voor de mestkever, hoe sneller ze de mest verspreiden over het weiland en het afgebroken wordt. Daarbij liften vliegen-etende mijten met de kevers mee tussen de verschillende mesthopen. De mijten eten eitjes en larfjes van vliegen. Ze zorgen dus ook voor een natuurlijke bestrijding van vliegen op het weiland. Je paard zal je dankbaar zijn.
Door regelmatig (lees: dagelijks tot enkele keren per week) paardenmest te verwijderen uit het weiland, gebruik je op zich de een van de beste methoden om voor lage worminfecties te zorgen. Helaas heeft het weghalen van de mest een negatief effect op de mestkeverpopulatie, die zich in de mesthoop nauwelijks kunnen voortplanten. Alleen bij direct contact met de aarde is voortplanting mogelijk.
Mestkevers verspreiden mest
Als er veel mestkevers zijn, verspreiden ze de mest zo snel dat parasitaire wormen (wormeitjes en larven) niet overleven. Dit betekent je veel minder werk hebt om de mest uit het weiland te halen en dat paarden weinig worminfecties krijgen. Als de mestkeverpopulatie voldoende groot is, kunnen ze tot 90% van de mest binnen een week tijd verspreiden en begraven. Bij afwezigheid van mestkevers blijft de mest op het weiland minstens zestien weken of langer intact liggen.
Mestkevers eten geen eitjes of larven van parasitaire wormen. Door het verspreiden en begraven van de mest zorgen ze voor een slechte leefomgeving waardoor parasitaire wormen moeilijk kunnen overleven. Vogels eten op hun beurt eten weer mestkevers waarbij het wroeten in de mest voor verdere verspreiding van de mest zorgt.
Wormmiddelen giftig voor mestkevers
Na ontworming van je paard komt het wormmiddel met de mest mee op het weiland. Volwassen mestkevers gaan niet dood door ivermectine of moxidectine maar onvolwassen mestkevers overleven het niet. Vooral ivermectine zorgt voor paardenmest die twee tot zes weken giftig blijft. Moxidectine is slechts drie dagen na ontworming giftig voor de onvolwassen mestkeverstadia.
Wat kun jij doen?
Een mestkever-vriendelijke weide kun je maken door mest op bepaalde plaatsen te laten liggen, zoals op mestplaatsen of door kleine hoopjes mest op een apart ‘kweekplaats’ te leggen. Zorg wel voor het contact met de aarde. Een andere mogelijkheid is om de mestkevers uit een naburig weiland over te brengen naar de kweekplaats. Controleer regelmatig of het aantal mestkevers gaat toenemen. Het kan tot enkele jaren duren voor weer voldoende mestkevers aanwezig zijn om effectief op je weiland aan het werk te zetten.
Als ontworming van je paard in het weideseizoen nodig is, dan is moxidectine (Equest) vanuit het mestkever oogpunt het beste. Zorg dat je paard drie dagen na ontworming niet op het weiland komt.
Win-win situatie
Op termijn krijg je een win-win situatie. Je hoeft minder mest uit het weiland te halen. Je paard heeft minder worminfecties en minder last van stekende vliegen die jeuk veroorzaken, denk aan zomereczeem. Het weiland wordt natuurlijk bemest waardoor het gras beter groeit. Ten slotte is er minder mest op de mesthoop en hoef je minder vaak mest af te voeren.
Soorten mestkevers
In Nederland en België leven enkele tientallen soorten mestkevers. De meest voorkomende in paardenmest is de Zwervende mestkever (Aphodius prodromus). Deze is vier tot zeven millimeter lang. In rundermest is het de Roodschildmestkever (Aphodius fimetarius). Mestkevers zorgen voor een natuurlijke bemesting en beluchting van de aarde waardoor het gras beter groeit. Ze zijn in de warme periodes van het jaar actief, sommige soorten in het voorjaar en andere soorten meer in de zomer en najaar.
Tunnelgravers meest geschikt
Mestkevers zijn aan de hand van hun voortplantingswijze in drie groepen in te delen: dwellers, tunnelers en rollers. Dwellers zijn kleine mestkevers die hun volledige levenscyclus in de mest doorbrengen. Tunnelgravers zijn meestal groter (6 tot 25 millimeter). Ze maken een nest in de grond en graven hiervoor tunnels van tientallen centimeters tot meters diep. Rollers verwijderen stukjes mest door ze van de mest weg te rollen, daarna begraven ze de mest in een ondiep nest. De rollers leven in tropisch klimaat en komen niet in Europa voor. De tunnelgravers zijn het beste aangezien zij de aarde direct bemesten en beluchten.
Voor dit artikel zijn de volgende wetenschappelijke artikelen gebruikt:
The role of parasite epidemiology in the management of grazing cattle.
Effects of dung beetle activity on the number of nematode parasites acquired by grazing cattle.